Anlamları farklı iki kavram olmasına rağmen tasarım sürecinin yön veren etkilerinden dolayı birlikte anılan UX ve UI kullanıcı arayüzün kısaltılmış hali ve kullanıcı deneyiminin kısaltılmış halidir. Herhangi bir tasarımın teknolojik yeterliliğini, hızını, işleyiş özelliklerini, içerik ve müşteri deneyimini UX merkez alırken UI ise tasarımın arayüzü özelliklerini kapsayan kavramdır. Yani estetik detay ve görünümle ilgili her şey UI ile bağlantılıdır. UI ve UX nedir sorusunu cevaplamak için iki terimin ne olduğunu bilmek gerekir.

Tasarım İçin Vazgeçilmez İki Unsur

Açılımı User Experience olan kullanıcı deneyimi tasarımı UX, bir arayüz yapmaktan ziyade kullanıcının site üzerindeki etkileşiminin nasıl olacağı ile ilgilenir. Bunu hayal ederek tasarlayan kişiye ise User Experience Designer Türkçe'si ile kullanıcı deneyim tasarımcısı adı verilir.

Açılımı User Interface olan UI kullanıcı arayüz tasarımı anlamına gelir, ikonların renkleri, yerleri bir büyüklük beni verdiği kararlar ile uygulanır. Butonlar, çizgiler, resimler, renkler, boşluklar ve sayfa yapısı gibi tüm grafik elemanları tarafından oluşturulan görsel tasarım olan arayüz tasarımının web sitesindeki karşılığıdır.

UX ve UI Arasındaki Farklar

Genellikle birlikte kullanılan bu iki kavram arasında farklar vardır;

• Tasarımın kullanıcıya nasıl görüneceği konusu UI tasarımda merkezdir
• Görünümün kullanıcı ile yaratıcı etkileşimi kurgulanması sürecinde ise UX devreye girer
• UI dijital aşamalardan oluşur
• Kullanıcı davranışlarını dijital dünyanın çok daha ötesinde ele alan ve bu alışkanlıklar dijital ortamda test eden ise UX’dir.

Harikalar Yaratılırlar

Her iki kavramdan başarılı bir tasarım için vazgeçilmez iki unsurdur. Tek başına kullanıldıklarında yeteri derecede başarı kazanılmazken bir arada kullanıldıklarında harikalar yaratılır. Bir tasarım ortaya çıkmaya başladığı ilk andan kullanıcıya ulaştığı ana kadar tüm aşamalarında her iki tasarım ilkesi bir arada kullanılır. Kullanıcı arayüzü ve kullanıcı deneyimi iyi bir web sitesinin olmazsa olmaz unsurları arasında yer alır. Ve her iki terimin uygulanmasında farklı programlar kullanılır.

UI Tasarım Programları

UI tasarımcıların kullandığı farklı programlar vardır;

Sketch: her iki tasarımcı ya da yardımcı olan çok yönlü bir vektör tabanlı tasarım aracıdır. Photoshop'un yapamadığını çok kolay bir şekilde tasarlamayı destekler.

Adobexd: uygulama oluşturma ama bir sonraki Mobilya'da mabet uygulaması için bir sitesini ya da başka bir kullanıcı arayüzünü nasıl görünmesinin istenmesi ile ilgili vizyon veya örnek ürün sunmaya yardımcı olur.

Gravit Designer: Sketch'ten esinlenen tasarım aracı vektör tabanlıdır.

UX Tasarım Programları

UX tasarımcıların kullandığı programlar, UI tasarım programlarına göre farklıdır;

Mind Manager: kurum işletme ya da bireylerin bilgiyi paylaşma ve işleme biçimlerini basitleştiren program daha hızlı daha pratik ve daha kolay çalışmaya yardımcı olur.

SmartDraw: istatistik çizimleri, web grafikleri ve farklı simgeler yaratmak için kullanılan çizim programı ile kolay ve rahat farklı diyagramlar çizilir, şemalar oluşturulur.

MockPlus: mobil, masaüstü ve web için örnek ürün geliştirmesini Hızlı ve kolay bir şekilde yapmayı sağlayan masaüstü bazlı programdır.

UserTesting: web sitelerini ziyaret ettirerek verilen görevleri yapmayı sağlar.

Birbiri İle İlişkili Ama Farklıdır

Birbiriyle ilişkisi olmasına rağmen farklı duygulara hitap eden iki kavram iki farklı uzmanlık alanıdır. Tasarımı oldukça fazla beğenilen ama kullanımında sorunlar olan bir uygulama çok indirilmiş olsa bile kullanım süresi kısadır. Kullanıcı çabuk vazgeçer aynı şekilde kullanımı son derece anlaşılan ve rahat uygulanan bir uygulamadan da kullanıcı kolaylıkla vazgeçebilir. Onun için göze hitap eden bir tasarıma sahip olunması gerekir.

UI Tasarım Sade Ve Basit Kullanım Sağlar

UI, yalnız elektronik aletler ya da programlar ile alakalı bir kavram değildir. Neredeyse tüm ürünlerin tasarımında çalışan en basit ve en sade şekilde ürünü kullanmasını sağlar. Ürünün teknik özellikleri ve görünümü de dahil olmak üzere tüm beklentilerini karşılamasına yardımcı olur. Her iki kavramın karışma noktası burasıdır kullanıcı deneyimi kavramının yanı sıra UXD, ID ve IA gibi terimler ürünün tasarlanması bir kullanıcıya sunulması aşamasında önemli kavramlar olarak karşımıza çıkar.

Başarılı Kullanıcı Deneyimi

Kullanılabilirlik terimi ile ilişkin olan bu kavramların her biri kullanıcı deneyimini en iyi şekilde yaşatmak amacıyla yapılan tasarımlar ile alakalıdır. Herhangi bir araçta kullanıcının etkileşime girdiği aracı kullanmasını sağlayan tuşların büyüklüğü, rengi, yerleşimleri bir boşlukları tasarlanır. Arayüz tasarımı ise mizanpaj, buton yerleşimi, butonun büyüklüğü, butonun rengi, arayüzün renk kullanımı, ve aralardaki boşluklar gibi grafik elemanlarının bir araya gelmesi ile çıkan görsel tasarımlardır.

UI Tasarım Örnekleri

Başarılı bir kullanıcı arayüzü ancak sezgisel, verimli bir kullanıcı dostu olursa başarılı bir sonuç elde edilir. UI tasarım örneklerine televizyon kumandası, bilgisayar gibi birçok üründe rastlanır. Ancak her iki kavramda önemli olan web siteleridir, web sitesini ziyaret eden kullanıcılar aradığı ürüne ya da bilgiye birkaç saniye içinde ulaşmak ister ulaşamazsa siteyi terk eder. Dolayısıyla bir kullanıcıyı web sitesine geldiğinde tutmak ve ayrılmasına izin vermemek gerekir. Birkaç saniye içerisinde amacına ulaşmak isteyen kullanıcıyı karşılayan ekran yani kullanıcı arayüzü bölümü mükemmel şekilde etkileyici olmalıdır.

Etkileyici Mükemmel Bir Arayüz Tasarlanmalı

İnternet kullanıcılarının beklentilerine ulaşabildikleri gösteren bir kullanıcı arayüzü tasarlanmalı. UI tasarım web sitesinin ziyaretçilerine hoş geldin demeyi sağlayan mükemmel bir kullanıcı arayüzü tasarlamayı hedefler. Kullanıcının çok daha uzun süre web sitesinde kalmasını sağlamaya çalışır. UX kavramı ise web sitesi açısından bakıldığında bir televizyon kumandası için yapılan tasarımlar çok daha fazla öneme sahiptir. Çünkü web sitesinde sayfayı ulaşmayı zorlayacak şekilde tasarlanması halinde kullanıcı anında siteyi terk eder.